Erişkinlerde Burun Kanamaları
Burun kanamaları, pek çok insanın hayatı boyunca en az bir kez karşılaştığı bir durumdur. Genellikle kuru hava, burun karıştırma veya hafif darbeler nedeniyle ortaya çıksa da bazen altta yatan ciddi bir sağlık sorununun habercisi olabilir. Özellikle erişkinlerde sık tekrarlayan, uzun süre devam eden veya durdurulması zor olan burun kanamaları ihmal edilmemelidir.
Burun Kanamalarının Yaygın Nedenleri
Burun içi, yoğun kılcal damar ağına sahiptir. Bu nedenle, küçük tahrişler bile kanamaya neden olabilir. En yaygın nedenler şunlardır:
- Kuru hava ve düşük nem: Soğuk havalarda kalorifer ve klima kullanımı burun mukozasını kurutarak damarları hassaslaştırabilir.
- Burun travmaları: Burnu karıştırmak, sert şekilde sümkürmek veya darbe almak damarları zedeleyebilir.
- Alerji ve solunum yolu enfeksiyonları: Sinüzit, grip veya alerjik reaksiyonlar burun mukozasını tahriş ederek kanama riskini artırabilir.
- Yüksek tansiyon (hipertansiyon): Kan basıncının yüksek olması burundaki ince damarların patlamasına neden olabilir. Ani ve şiddetli kanamalarda tansiyon kontrolü önemlidir.
- Kan sulandırıcı ilaçlar: Aspirin ve antikoagülanlar kanamanın süresini uzatabilir.
Daha Az Bilinen ve Ciddi Nedenler
Bazı burun kanamaları basit nedenlere dayansa da sık tekrarlayan ve uzun süren kanamalar altta yatan ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Bunlar arasında şunlar bulunur:
- Lösemi ve Lenfoma: Kan ve lenf sistemini etkileyen hastalıklar, burun kanamalarıyla kendini gösterebilir.
- Karaciğer hastalıkları ve kan pıhtılaşma sorunları: Karaciğer, kanın pıhtılaşmasını sağlayan proteinleri üretir. Karaciğer hastalıkları (siroz, hepatit vb.) pıhtılaşma bozukluklarına neden olabilir.
- Burun içindeki kitleler veya tümörler: Nadir de olsa, burun bölgesindeki iyi veya kötü huylu kitleler burun kanamalarına yol açabilir. Tek taraflı burun kanamaları, burun tıkanıklığı veya yüzde şişlik gibi belirtiler varsa KBB uzmanına başvurulmalıdır.
Burun Kanamalarını Önlemek İçin Alınabilecek Önlemler
- Ortam nemini artırın: Nemlendirici cihazlar burun mukozasını koruyabilir.
- Burun içini nemlendirin: Tuzlu su spreyleri veya ince bir tabaka burun nemlendirici jeller burun kuruluğunu önleyebilir.
- Tansiyonunuzu kontrol altında tutun: Yüksek tansiyon, damarları zorlayarak burun kanamalarına neden olabilir. Dengeli beslenme ve düzenli tansiyon takibi önemlidir.
- Kan sulandırıcı ilaçları doktor kontrolünde kullanın: Gerekirse doz ayarlaması yapılmalıdır.
- Burun hijyenine dikkat edin: Burun içini sert bir şekilde temizlemek yerine nazikçe yıkama ve nemlendirme tercih edilmelidir.
Burun Kanaması Anında Ne Yapmalısınız?
Burun kanaması başladığında şu adımlar izlenmelidir:
- Dik oturun ve başınızı hafifçe öne eğin. Bu, kanın boğazınıza akmasını önleyerek mide bulantısını engeller.
- Burun kanatlarını sıkıca sıkın. Başparmak ve işaret parmağınızla burununuzu 10-15 dakika boyunca sıkın ve ağzınızdan nefes alın.
- Soğuk uygulama yapın. Burun köprüsüne veya enseye soğuk kompres koyarak damarların daralmasını sağlayabilirsiniz.
- Kanama durduktan sonra dikkatli olun. Sıcak içecekler, ani hareketler ve sert sümkürme yeniden kanamaya neden olabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurmalısınız?
Basit gibi görünse de burun kanamaları vücudunuzun size verdiği önemli bir sinyal olabilir. Altta yatan nedeni anlamak ve gerekli önlemleri almak sağlığınızı korumanıza yardımcı olacaktır.
