Baş Dönmesi (Vertigo)
Baş dönmesi, kişinin çevresindeki her şeyin dönüyor gibi hissetmesine ya da dengesinin bozulmasına neden olan bir durumdur. Ancak vertigo bir hastalık değil, farklı sorunların belirtisi olan bir semptomdur. Bunu basitçe şöyle düşünebilirsiniz: Vücudumuz dengesini sağlamak için üç ana sistemden sinyal alır: gözler, iç kulak ve kas-iskelet sistemi. Bu sistemlerden birinde aksaklık olduğunda ya da gelen sinyaller çeliştiğinde, beyin karışır ve bunu baş dönmesi olarak algılar.
Baş dönmesinin en yaygın nedeni, kulağın derinliklerinde, dengenin sağlanmasından sorumlu karmaşık bir sistem olan iç kulak ile ilgili sorunlardır. İç kulak yalnızca işitme değil, aynı zamanda vücudun pozisyonunu ve hareketini algılayarak dengede kalmamıza da yardımcı olur. Eğer bu sistemde bir bozukluk meydana gelirse, baş dönmesi kaçınılmaz hale gelebilir.
İç Kulak Baş Dönmesine Nasıl Yol Açar?
İç kulağın içinde, sıvı dolu kanallar ve minik kristaller bulunur. Bu yapılar, başın hareketini ve duruşunu algılayarak beynimize dengeyle ilgili hassas bilgiler gönderir. Ancak bu sistemde bir sorun oluştuğunda, örneğin kristallerin yerinden oynaması ya da sinyallerin düzgün iletilmemesi durumunda, beyin yanlış bilgiler alır. Bu da dengenin bozulmasına ve baş dönmesi hissine yol açar.
Baş Dönmesinin Yaygın Nedenleri
- Kristallerin Yerinden Oynaması (BPPV)
İç kulakta yer alan minik kalsiyum kristalleri yerinden oynadığında, baş hareketlerine bağlı olarak aniden baş dönmesi meydana gelebilir. Bu durum, “pozisyonel baş dönmesi” olarak bilinir ve en sık rastlanan vertigo nedenidir. - İç Kulak Enfeksiyonu (Vestibüler Nörit)
Soğuk algınlığı veya grip gibi enfeksiyonlar sonrası iç kulaktaki denge sinirinin iltihaplanması sonucu baş dönmesi yaşanabilir. Bu durum genellikle aniden başlar ve saatlerce sürebilir. - Meniere Hastalığı
İç kulakta fazla sıvı birikmesi, kulakta dolgunluk hissi, çınlama ve ani baş dönmesi nöbetlerine yol açar. Bu durum bazen işitme kaybına da neden olabilir.