Horlama Ve Tıkayıcı Uyku Apnesi Tanı Yöntemleri

Uyku Endoskopisi

Uyuma sırasında horlarken veya apne olup tıkandığınızda (nefes almakta zorlandığınızda) boğazınızda neler olduğunu hiç merak ettiniz mi? Uyku endoskopisi, bu sorunun cevabını bulmak için var olan bir yöntemdir. Bu tıbbi işlem, doktorlara uyku sırasında hava yolunun nasıl davrandığını görme fırsatı sunarak horlama ve uyku apnesi gibi sorunları anlamaya ve tedavi etmeye yardımcı olur.

Uyku Endoskopisi Nedir?

Uyku endoskopisi, ya da ilaçla indüklenen uyku endoskopisi (DISE), uykunuz sırasında boğazınızın rehberli bir turuna benzer. Bu işlem sırasında anestezi doktoru, doğal uyku sırasında ortaya çıkan gevşemeyi taklit etmek için size hafif bir sedatif (ilaç) verir. Bu yarı uykulu durumda, burnunuzdan küçük bir kamera yerleştirerek burnun arkasından hava yolunun alt tarafını gözlemler.

Bu işlem, tıkanıklık veya çökme meydana gelen yerleri ortaya çıkarır. Yaygın tıkanıklık noktaları şunlardır:

• Yumuşak Damak ve Küçük Dil
• Yutak, Bademcikler, Dil Kökü

Her bireyin hava yolu farklı davrandığından, bu kişiselleştirilmiş bilgiler çok değerlidir.

Doktorlar Neden Kullanır?

2013 yılında Pittsburgh’taki eğitimlerimden bu yana, horlama ve uyku apnesi şikayetleri olan hastalarım için tedavi planlarken mutlaka uyku endoskopisi uyguluyorum. Bu yöntem, muayene sırasında oturarak değerlendirdiğimiz hastalarda tıkanıklığın tam olarak nerede olduğunu anlamadığımız durumlarda, doğru tedavi noktasını belirlememize yardımcı oluyor. Ameliyat öncesinde yapılan uyku endoskopisi, tedavinin başarısını artırmak için kritik bir yol gösterici olarak önemli bir rol oynuyor.

Uyku endoskopisi, solunum sorunlarının teşhisi ve tedavisinde önemlidir. Tıkanıklığın nerede olduğunu bilmek, doktorların en uygun tedaviyi seçmesine yardımcı olur; ister CPAP cihazı, ister ağız aparatı, ister cerrahi olsun. Daha önceden ameliyat olmuşsanız, uyku endoskopisi tedavinin işe yarayıp yaramadığını ve neyin hâlâ gerektiğini gösterebilir.

Uyku Endoskopisine Kimler İhtiyaç Duyar?

Doktorunuz bu işlemi şu durumlarda önerebilir:

• Diğer testler semptomlarınızı tam olarak açıklayamıyorsa.
• CPAP gibi standart tedavilere yanıt vermiyorsanız.
• Uyku apnesi için cerrahi düşünülüyorsa.
• Hava yolu anatomisi karmaşık ya da alışılmışın dışındaysa.

Hasta İçin Nasıl Bir Deneyimdir?

Endişelenmeyin—uyku endoskopisi basit ve güvenli bir işlemdir. Sedatif etkisiyle rahat hissedersiniz ve kamera ağrıya neden olmaz. İşlem bir saatten kısa sürede tamamlanır ve aynı gün eve dönebilirsiniz.

Dezavantajları Nelerdir?

Uyku endoskopisi son derece faydalı olsa da kusursuz değildir:

• Maliyet: Pahalı olabilir ve her yerde mevcut olmayabilir.
• Sedatif İlaç Etkileri: Hafif olsa da, sedatif ilaçlar doğal uykuya göre hava yolunun davranışını biraz değiştirebilir.
• Uzmanlık Gerektirir: Sonuçları doğru yorumlamak beceri gerektirir.

Polisomnografi Nedir?

Polisomnografi, uyku sırasında vücudun farklı işlevlerini ölçen kapsamlı bir testtir. Genellikle bir uyku laboratuvarında gerçekleştirilir ve aşağıdaki parametreleri izler:

• Beyin Aktivitesi: EEG ile beyindeki elektriksel aktiviteleri kaydeder.
• Göz Hareketleri: REM (hızlı göz hareketleri) ve uyku evrelerini belirler.
• Kas Aktivitesi: EMG ile kas tonusunu ve hareketlerini ölçer.
• Kalp Ritmi ve Solunum: EKG ve solunum sensörleri ile ölçülür.
• Oksijen Seviyesi: Kan oksijen doygunluğunu takip eder.

Polisomnografi, uyku apnesi, narkolepsi ve huzursuz bacak sendromu gibi uyku bozukluklarının teşhisinde kullanılır.

Polisomnografi ve Uyku Endoskopisi: Farkları Neler?

Uyku bozuklukları teşhisinde kullanılan iki önemli yöntem olan polisomnografi ve uyku endoskopisi, farklı amaçlara hizmet eder ve farklı şekillerde uygulanır. İşte bu iki yöntemin temel farkları:

Temel Farklar

Amacı:

• Polisomnografi: Uyku evrelerini ve genel fizyolojik parametreleri analiz eder.
• Uyku Endoskopisi: Hava yolunun anatomik ve dinamik özelliklerini inceler.

Uygulama Alanı:

• Polisomnografi: Uyku bozukluklarının genel teşhisi.
• Uyku Endoskopisi: Uyku apnesinin cerrahi planlaması veya tedavi başarısının değerlendirilmesi.

Uygulama Şekli:

• Polisomnografi: Gece boyunca laboratuvar ortamında, birden fazla cihazla yapılan bir testtir.
• Uyku Endoskopisi: Kısa süreli, sedasyon altında ameliyathane ortamında yapılan bir işlemdir.

Sonuçların Kullanımı:

• Polisomnografi: Hangi uyku bozukluğu olduğunu anlamak için kullanılır.
• Uyku Endoskopisi: Tedaviyi yönlendirmek veya cerrahi müdahaleye karar vermek için kullanılır.